Tết Đoan Ngọ hay còn gọi là tết diệt sâu bọ rơi vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch, đây là dịp lễ lớn và quan trọng của người Việt. Vậy Tết Đoan ngọ 2021 rơi vào ngày nào? Ý nghĩ tết Đoan ngọ? Tết Đoan ngọ ăn gì? Cùng tìm hiểu ngay dưới đây nhé.
Nguồn gốc, ý nghĩa tết Đoan ngọ
Dân gian có có câu “Tết tháng 5, rằm tháng 7” để nói về những ngày lễ quan trọng. Tết tháng 5 chính là ngày tết đoan ngọ, tết giết sâu bọ, được tổ chức vào giờ Ngọ, ngày mùng 5 tháng 5 Âm lịch. Theo đó, Tết Đoan ngọ 2021 rơi vào thứ 2, ngày 14/6 dương lịch. Đây là một ngày tết truyền thống tại các quốc gia Đông Á như Việt Nam, Triều Tiên, Đài Loan, Trung Quốc. “Đoan” có nghĩa là mở đầu, “Ngọ” là khoảng thời gian từ 11 giờ sáng đến 1 giờ chiều, ăn tết Đoan Ngọ là ăn vào buổi trưa. Đoan Ngọ tức là lúc mặt trời bắt đầu ngắn nhất, ở gần trời đất nhất. Ở Việt Nam, tết Đoan Ngọ còn được gọi với cái tên khá dân dã đó chính là “tết giết sâu bọ”. Hiểu đơn giản, đây chính là ngày phát động bắt sâu bọ, tiêu diệt bớt các loài sâu bệnh gây hại cho cây trồng.
Theo truyền thuyết kể lại, một ngày sau khi thu hoạch, nông dân ăn mừng vì trúng mùa nhưng sâu bọ năm ấy lại kéo dày ăn mất cây trái, thực phẩm đã thu hoạch. Mọi người đau đầu không biết làm cách nào để có thể giải được nạn sâu bọ này, bỗng nhiên có một ông lão từ xa đi tới tự xưng là Đôi Truân.Ông chỉ cho dân chúng mỗi nhà lập một đàn cúng đơn giản gồm có bánh gio (bánh tro), trái cây, sau đó ra trước nhà mình vận động thể dục. Nhân dân làm theo, chỉ một lúc sau đó, sâu bọ đã đi mất. Để tưởng nhớ sự việc, dân chúng đặt cho ngày này là Tết diệt sâu bọ, có người gọi là Tết Đoan Ngọ.
Tết Đoan ngọ ăn gì?
Mỗi vùng miền lại có tục khác nhau, chính vì thế mâm lễ tết đoan ngọ ngoài hoa quả thì cũng có những món ăn khác nhau. Cùng xem những món ăn trong dịp tết giết sâu bọ nhé.
Thịt vịt
Thịt vịt là món không thể thiếu trong mâm cúng ngày tết đoan ngọ của người miền Trung. Kể cả khi người dân quan niệm kiêng thịt vịt đầu tháng thì vào ngày này họ vẫn ăn vịt bình thường. Vậy tại sao tết đoan ngọ lại ăn vịt? Theo quan niệm, ngày những ngày tháng 5 thời tiết cực oi nóng, mà thịt vịt lại có tính hàn. Chính vì thế, ăn thịt vịt vào ngày này sẽ giúp làm mát cơ thể, tiêu trừ bệnh tật.
Rượu nếp, nếp cẩm
Theo quan niệm của nhiều người, bộ phận tiêu hóa của con người thường có các loại ký sinh gây hại, chúng thường nằm sâu trong bụng nên không phải lúc nào cũng tiêu diệt được. Chỉ vào ngày 5 tháng 5 âm lịch, các loại ký sinh này thường ngoi lên, chúng ta mới có thể tận dụng để loại bỏ chúng bằng cách ăn những thức ăn có vị chua, cay, chát, trong đó nổi bật nhất là rượu nếp hay nếp cẩm. Đặc biệt, nếu thưởng thức món rượu này vào buổi sáng, ngay khi thức dậy thì càng hiệu nghiệm.
Mâm quả
Với mong muốn “tiêu diệt sâu bệnh” bên trong cơ thể, người ta thường lựa chọn các loại quả có vị chua và nóng như mận, xoài xanh, vải, quất hồng bì,… và ăn chúng vào buổi sáng ngay sau khi thức dậy. Không chỉ mong muốn tiêu trừ mầm bệnh mà còn ước muốn cây trái đầy nhà, sinh sôi nảy nở.
Bánh tro
Bánh tro tùy theo mỗi vùng mà có một kiểu gói khác nhau, có khi bạn thấy bánh tro có hình thuôn dài, cũng có khi bánh được gói hình tam giác như bánh ú. Bánh có màu vàng nhạt hay đậm tùy vào loại nước tro mà người làm bánh sử dụng. Bánh là sự hoà quyện giữa phần nếp tro và đậu xanh ngọt thanh, bùi và béo vô cùng hấp dẫn. Ngoài bánh nhân đậu, bánh tro đôi khi còn làm không nhân và chấm với mật mía mang đến sự ngọt ngào.
Chè trôi nước
Không chỉ có mặt trong ngày tết Hàn thực mà chè trôi nước còn không thể thiếu trong ngày Tết Đoan ngọ. Theo quan niệm dân gian, những món ăn làm từ nếp đều có tác dụng diệt sâu bọ đường ruột, chè trôi nước cũng không phải ngoại lệ. Những viên chè tròn, đều mang nhiều màu sắc đẹp mắt. Bên trong là nhân đậu xanh ngọt ngào, kết hợp cùng đường thơm nức, nước cốt dừa lại béo ngậy.
=>> Xem thêm: Cách nấu chè trôi nước ngũ sắc cho ngày Tết Đoan ngọ
Chè kê
Món chè kê thường được nấu cúng ông bà trong ngày Tết Đoan Ngọ của người miền Trung, nhất là người dân xứ Huế. Hạt kê vàng, dẻo thơm được nấu với mật mía hoặc đường. Sau khi xay hạt kê và loại bỏ lớp vỏ, người ta ngâm rồi đun sôi cho đến khi nở mềm, sền sệt rồi thêm nước đường cùng chút gừng là đã được một nồi chè kê thơm phức. Người ăn không dùng thìa mà lấy miếng bánh tráng xúc chè.
Hi vọng qua những thông tin trên đây, bạn đã hiểu rõ hơn về ngày tết Đoan ngọ cũng như ý nghĩa, mâm lễ Tết Đoan ngọ. Chúc các bạn luôn vui khỏe và đừng quên đồng hành cùng Bếp Mina trong những bài viết tiếp theo nhé.
Để lại một bình luận